सौदी अरेबियाने भारतासह १४ देशांवरील वीजा बंदी (Saudi Arabia imposes visa ban on 14 countries including India)
आजच्या जागतिक परिप्रेक्ष्यात सौदी अरेबियाने घेतलेला एक महत्त्वाचा निर्णय सर्वांचे लक्ष वेधून घेत आहे. सौदी अरेबियाने भारतासह एकूण १४ देशांवरील उमरा वीजा, बिझनेस वीजा व फॅमिली व्हिजिट वीजा या प्रकारांवर तात्पुरती बंदी घातली आहे. हा निर्णय हज यात्रेच्या पार्श्वभूमीवर घेतला गेला आहे आणि तो १५ जून २०२५ पर्यंत लागू राहणार आहे.
सौदी अरेबिया हे इस्लाम धर्माचे पवित्र स्थळ – मक्का आणि मदीना – यांचे घर मानले जाते. त्यामुळे जगभरातील मुस्लीम नागरिक हज आणि उमरा यासारख्या धार्मिक यात्रांसाठी येथे येतात. परंतु, काही लोक उमरा वीजावर येऊन हजमध्ये सहभागी होतात, ज्यामुळे हज कोट्यावर परिणाम होतो. याशिवाय, काही लोक बिझनेस किंवा फॅमिली वीजावर येऊन मुख्य हेतूऐवजी धार्मिक यात्रा करत असल्याचे आढळून आले आहे. त्यामुळे वीजाचा गैरवापर टाळण्यासाठी सौदी सरकारने ही कारवाई केली आहे.
या निर्णयामागे दुसरे महत्त्वाचे कारण म्हणजे – सुरक्षा आणि आरोग्य समस्या. मागील वर्षी, अंदाजे १२०० हज यात्रेकरू अवैध मार्गाने सौदी अरेबियात प्रवेश करून, उष्णतेमुळे मृत्युमुखी पडले होते. ही घटना गंभीर होती. जेव्हा लोक अधिकृत वीजाविना येतात, तेव्हा त्यांना ना आरोग्य सेवा मिळते ना योग्य निवास. त्यामुळे अशा प्रकारच्या दुर्घटना टाळण्यासाठी सौदी सरकारने कडक धोरण अवलंबले आहे.
या बंदीमुळे भारत, पाकिस्तान, बांगलादेश, मोरोक्को, इजिप्त, अल्जीरिया, यमन, इथियोपिया, इंडोनेशिया, इराक, जॉर्डन, नायजेरिया, तुनिशिया आणि सूडान या देशांना परिणाम झाला आहे. तथापि, डिप्लोमॅटिक वीजा, रेसिडेन्सी वीजा आणि हज स्पेसिफिक वीजा चालूच राहणार आहेत. त्यामुळे योग्य प्रकारचा वीजा घेतल्यास सौदी अरेबियात प्रवेश अजूनही शक्य आहे.
सरतेशेवटी, हजसारख्या पवित्र यात्रेच्या आयोजनासाठी सुरळीत आणि सुरक्षित व्यवस्था ठेवणे हे सौदी अरेबियाचे प्रमुख उद्दिष्ट आहे. ही बंदी तात्पुरती असून १५ जूननंतर हटवण्यात येईल. जोपर्यंत ती लागू आहे, तोपर्यंत इच्छुक प्रवाशांनी योग्य वीजा घेऊनच प्रवास करावा आणि सौदी अरेबियाच्या नियमानुसार वागावे, हाच संदेश या निर्णयामागून दिला जातो.