नवीन तंत्रज्ञानयुद्ध : अमेरिकेच्या अधिराज्यावर चीनचा आव्हानात्मक आघात
सध्याच्या तंत्रज्ञानप्रधान युगात,
महासत्ता असलेल्या अमेरिकेच्या तांत्रिक वर्चस्वाला मोठे आव्हान मिळाले आहे, आणि
हे आव्हान कुणाकडून आले आहे तर चीनकडून. चिप उत्पादन, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स,
इलेक्ट्रिक वाहने, 5G नेटवर्क्स, आणि सौर ऊर्जा — या सर्व क्षेत्रांत अमेरिका
हळूहळू पिछाडीवर जात आहे आणि चीन वेगाने पुढे येत आहे.
एनव्हिडिया (Nvidia) ही कंपनी, जी
उच्च कार्यक्षमतेच्या चिप्स आणि AI प्रोसेसर बनवते, ती अमेरिकेच्या तांत्रिक
सामर्थ्याचं प्रतीक मानली जात होती. पण आता चीनने Huawei आणि SMIC यांच्यामार्फत
स्वतःच्या चिप्स तयार करायला सुरुवात केली असून, त्या अतिशय स्वस्तात बाजारात
उपलब्ध होत आहेत. परिणामी, एनव्हिडियाच्या समभागांची किंमत घसरली असून त्यांचं
भविष्य अंधारात गेले आहे.
अमेरिका पूर्वी या चिप्ससाठी आवश्यक
असलेल्या ‘रेअर अर्थ मेटल्स’साठी चीनवर अवलंबून होता. आता चीनने या महत्त्वाच्या
धातूंचा पुरवठा थांबवला आहे, ज्यामुळे अमेरिकेची चिप निर्मिती थांबण्याच्या
मार्गावर आहे. दुसरीकडे, चीनने आपल्या देशात चिप्सची निर्मिती सुरू करून
आत्मनिर्भरतेकडे मोठं पाऊल टाकलं आहे.
फक्त चिप्सच नाही, तर स्मार्टफोनमधील 5G
तंत्रज्ञान, इलेक्ट्रिक वाहने (EV), आणि ऊर्जा निर्मितीत सुद्धा चीनने आघाडी घेतली
आहे. Tesla सारखी अमेरिकी कंपनी जिथे संघर्ष करत आहे, तिथे BYD आणि NIO सारख्या
चीनी कंपन्यांनी बाजार काबीज केला आहे. यांचं EV पाण्यात सुद्धा चालू शकतं — ही
कल्पना सुद्धा थक्क करणारी आहे.
चीन आज जगातील सर्वात मोठा सौर पॅनेल
व वायूतंरबाइन उत्पादक बनला आहे. त्याचा प्रभाव फक्त पर्यावरणपूरक ऊर्जा
उत्पादनातच नाही, तर AI व सुपरकंप्युटिंग क्षेत्रातही जाणवतो. DeepSeek सारख्या
स्वस्त व उच्च क्षमतेच्या एआय इंजिनने OpenAI, Google Bard, आणि Grok यांना आव्हान
दिलं आहे.
या साऱ्या घडामोडी एकाच गोष्टीकडे
निर्देश करतात — जगातल्या तंत्रज्ञान सामर्थ्याच्या शर्यतीत अमेरिका अडखळत आहे,
आणि चीन झपाट्याने पुढे सरकत आहे. AI हे भविष्याचे इंधन मानले जात असताना, त्या
इंधनाच्या निर्मितीवर जर चीनचा ताबा राहिला, तर उद्याच्या तंत्रज्ञानाचा नेता चीनच
असेल, हे निश्चित आहे.
निष्कर्ष:
तंत्रज्ञान हे केवळ प्रगतीचे साधन नसून, जागतिक सत्ता संतुलनाचे नवे शस्त्र बनले
आहे. अमेरिका जर यावर उपाययोजना करत नाही, तर भविष्यातील डिजिटल युगात चीन एकमेव
महासत्ता ठरेल — हे आता फक्त भाकीत नाही, तर एक उघड वास्तव आहे.